› OGŁOSZENIA
› FIRMY
› ARTYKUŁY

nieistniejące zabytki

A A A

Kościół Trzech Króli

Pierwotnie gotycki, od 1885 neogotycki kościół wybudowany został w 1341 roku. Początkowo była to świątynia katolicka, w okresie reformacji przeszła w ręce ewangelików. Stary kościół posiadał osobliwy wygląd – jego budowa nie została nigdy ukończona, a jego wieża stała oddzielnie. Pod koniec XIX wieku zburzono go i odbudowano w stylu neogotyckim, jako murowana budowlę z trzema nawami, sklepieniami żebrowymi, transeptem, wieżą i prezbiterium z dwoma wieżyczkami. Wieża kościoła miała 67 m wysokości, a jego wnętrze posiadało 1200 miejsc siedzących. W czasie II wojny światowej został częściowo zniszczony, lecz były to zniszczenia stosunkowo niewielkie w porównaniu z innymi elbląskimi kościołami. W 1954 roku wraz z kościołem św. Anny wyburzony. Na jego miejscu stoją bloki mieszkalne przy ulicy Ślusarskiej i Janowskiej. Ołtarz główny kościoła Trzech Króli znajduje się w katedrze św. Mikołaja, jako jeden z ołtarzy bocznych.


Kościół św. Anny

Po raz pierwszy kościół św. Anny został wzniesiony w latach 1619 – 1621, jako obiekt jednonawowy z dwoma wieżyczkami dzwonnymi na dachu. Postawiono go na wzgórzu przy cmentarzu dla ubogich prowadzonym przez bractwo św. Anny (obecnie teren parku Traugutta), a za materiał budowlany posłużyły cegły rozebranego kościoła św. Jakuba. Pod koniec XIX wieku, zbudowano nowy kościół, ponieważ stary stał się zbyt mały dla parafii. Nowa świątynia była budowlą neogotycką, z klinkierowej cegły, ze strzelistą wieżą, zdobnym ogrodzeniem z furtami i bramą oraz dwoma kaplicami cmentarnymi. Cmentarz dla ubogich z czasem stał się lokalnym cmentarzem ewangelickim i cmentarzem parafialnym, na którym chowano znakomite osobistości Elbląga, m.in. Ferdynanda Schichaua. W 1945 r. kościół zbombardowano i częściowo zniszczono. Jego ruiny rozebrano w 1954 roku, a w miejscu kościoła i cmentarza znajduje się park R. Traugutta. W zachowanej kaplicy cmentarnej mieści się mała cerkiew grecko-katolicka.


Kościół baptystów z 1898 r.


Jeden z dwóch przedwojennych kościołów baptystów. Mieścił się przy ul. 3 Maja (daw. Świętojańska). Został rozebrany po 1945 roku.


 

 

 

 

 


Kościół Matki Boskiej Królowej Polski (dawniej baptystów)

Drugi z kościołów baptystów wzniesiony pod koniec XIX wieku. Po wojnie przejęty przez katolików. W 1989 zburzono go i zbudowano nowy kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Polski przy ul. Robotniczej.


Kościół św. Jakuba

Zbudowany w II poł. XIII wieku kościół mieścił się w okolicy ul. Krótkiej. Pod względem konstrukcyjnym był to obiekt trzy-lub czteroprzęsłowy w wieżyczką na dachu. Pełnił rolę kościoła pomocniczego dla parafii św. Mikołaja. Działy przy nim: bractwo kurkowe, bractwo ubogich i krawieckie. W okresie reformacji przejęli go luteranie. W 1601 roku został rozebrany w związku z budową Bramy Kowalskiej i bastionu. Zlikwidowano również przykościelny cmentarz, a groby przeniesiono na cmentarz przy kościele Bożego Ciała. Z cegieł św. Jakuba wybudowano kościół św. Anny.
 


Zamek krzyżacki

Elbląski zamek krzyżacki wybudowano w latach 1240-1260. Był on jedną z największych krzyżackich fortyfikacji, położoną na prawym brzegu rzeki Elbląg. Nie znamy jego dokładnego planu, lecz zapewne był to czteroskrzydłowy budynek otoczony fosą, z dwoma przedzamczami, browarem, piekarnią, spichlerzem zbrojownią, szpitalem i pomieszczeniami gospodarczymi. Do zespołu zamkowego należał również kościół św. Andrzeja. Zamek został zdobyty w 1454 roku podczas postania antykrzyżackiego, po czym spalony przez mieszczan i nieodbudowany. Prawie stulecie później rozebrano jego ruiny. Na terenie podzamcza północnego zachował się budynek dawnej słodowni zwany „Podzamczem”. Tu i w sąsiednim budynku dawnego Gimnazjum Elbląskiego mieści się Muzeum Archeologiczno-Historyczne. Z czasów średniowiecznych zachowała się również gotycka kolumna stojąca na dziedzińcu muzeum.


Ratusz Nowego Miasta do XIX wieku

Wybudowany w latach 1779-1782 renesansowy ratusz, który został przebudowany w 1891 roku w neorenesansowy Ratusz Miasta Elbląga.


Ratusz Miasta Elbląga.

Budynek powstał w latach 1891-1894, na miejscu wcześniejszego ratusza Nowego Miasta, przy Placu Słowiańskim (daw. Friedrich Wilhelm Platz). Wzniesiony został w stylu niderlandzkiego manieryzmu. W 1930 powiększono go o budynek, w którym obecnie znajduje się hotel, a wówczas mieściło się prezydium policji. Ratusz posiadał bogato zdobione wyposażenie wnętrza. Znajdowała się tu również restauracja i kawiarnia. W 1945 r. spłonął podczas działań wojennych, następnie został rozebrany przez szabrowników.
 


Stary gmach sądu 1858 – 1961

Nieistniejący gmach sądu przylegał do obecnego budynku sądu przy pl. Konstytucji od strony ul. 1 Maja. Został wybudowany w roku 1858, w czasie walk 1945 roku uległ częściowemu spaleniu, a w roku 1961 rozebrany.
Na zaprezentowanej fotografii jest to budynek w głębi po lewej.
 

 

 

 

 



Wieża Bismarcka

Jedna z 13 wież widokowych w Bażantarni, z których do czasów obecnych nie zachowała się żadna. Otwarto ją w 1904 roku. Była to 12-metrowa konstrukcja drewniana, wzniesiona na wzgórzu koło Stagniewa (Stagnitter Aussicht) o wysokości 141 m n.p.m. Drewniana wieża miała być przedsmakiem okazalszej budowli, której jednak nigdy nie wybudowano. Wieżę zburzono w latach 1943-1946.
 

 

 


Synagoga Żydowska

Synagoga żydowska w Elblągu została wzniesiona w 1834, a spalona podczas nocy kryształowej w 1938 roku. Synagoga posiadała mykwę. Mieściła się przy ulicy Chmurnej (tam, gdzie dziś jest boisko SP 21). Po wojnie nie została odbudowana. Przy ulicy Brzeskiej natomiast istniał cmentarz żydowski, po którym została pamiątkowa tablica.
 

 

 

 


Zajazd Thumberg

Restauracja na Górze Chrobrego (Thumberg) powstała w 1837 roku. Rozciągał się z niej piękny widok na panoramę miasta i Żuław. Założył ją ziemianin Samuel Sielmann, a ostatnim właścicielem był Reinhold Unruh. Po wojnie budynek popadł w ruinę, a od lat 50. zostały tylko ślady fundamentów.


 

 

 

 

Zajazd w Dębicy


Zajazd Dębica była popularnym podmiejskim lokalem. Po wojnie początkowo zamieszkiwany, przez lata popadł w ruinę.

 

 

 

 

 

 




Pomnik na Gęsiej Górze

Na Gęsiej Górze w 1938 roku utworzono mauzoleum ku czci poległych w I wojnie światowej żołnierzy. Miejsce to nazywane było przed 1945 r. „Wzgórzem Ludendorfa”, przez powojennych elblążan natomiast zwane „Pomnikiem”. W samym centrum znajdował się posąg przedstawiający wojownika, stojący pod czworoboczną kolumnadą, zwieńczoną dachem, a całość otaczał kamienny krąg. Pomnik został zburzony w latach 60. XX wieku, do dziś zaś zachował się tylko kamienny krąg, w którym co ciekawe, znajduje się komnata o nieznanym przeznaczeniu. Samo wzgórze jest dziś zaniedbane, choć dawniej funkcjonował tu popularny tor saneczkowy. Jest jednocześnie znakomitym punktem widokowym, z którego w dobrych warunkach widać podobno zamek malborski.


 

Warmia i Mazury regionem zjednoczonej Europy Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013.